Skip to content

personal

Expansion of Civilizations

There is something about our and other civilizations which is easily recognized, but consistently underestimated. It is a feature so innate to civilization as such, that it is accepted without broad questioning, yet if we allow it to proceed unchecked it will drive our civilization to an end.

The issue I am referring to has come forth at the very early stages of development of human societies, so the timescale is grand. Between a million and four hundred thousand years ago the first human societies existed as hunters and gatherers. They existed on limited territories bounded by the distance one could walk within a day and come back to camp; and they occupied only environments with suitable climate and food supply. The tribes' populations were not very large, because within the limited territory only a certain amount of food could be found. It is estimated that the populations were no more then 40 people. Where this early form of human existence endured (e.g. in remote parts of: North and South America, Africa, India, Australia) people developed a natural respect for their surroundings and a cult of the Earth, which provided a basis for sustainable existence.

Our civilization as everyone will easily observe is very different from this picture. We live in large agglomerations, cities, countries. Recently we even stated to live on a global scale. We attained a very high level of technological development, and for that reason, we consider ourselves to be the most civilized (i.e. the best) group on Earth, and all known universe. We have medical care, very high live expectancy (80 years, compared to primitive civilizations' 40 at best), and we have weekends off.

When we think of the ancient times, we tend to think of people struggling to sustain themselves, people dying of disease and living in general discomfort. We think that our times are much better in those respects, we talk about our life being much easier. But just consider one issue... how much time do you think, tribes' people spent producing food every day? Think of the answer before you read on. Nowadays, people spend an average of 8 hours working each day, but hunters and gatherers attained all the food they needed in less then three!

The rest of their time was devoted to rest, cultivation of customs and passing down the traditions. Of course they did not have our medical knowledge and so they died younger. We still die, however, only difference being our obsession with longevity and unhealthy compulsion to live forever. These are quite modern phenomena.

One thing which is very significant about these early societies is the fact, that if they were to survive they had to live off finite resources. They could only consume in one year as much as would be replaced naturally in the year following. Within such constraints only a limited number of children could be raised and the population sizes were relatively stable. This is contrary to our civilization, which is continually expanding. The world population has exceeded six billion and has been growing exponentially.

So when did our civilization diverge from the "natural" ways of early human existence? I would venture to claim, that the key turning point was the invention of herding and agriculture. Perhaps it was inevitable, since people had large brains and a lot of time to observe nature, that they would discover how nature's cycles worked and learn to harness them. The advent of agriculture and herding meant, that people were able to produce more food then they needed and to consume it without worrying about the following year. This of course meant, that they were able to have more offspring than would be otherwise possible. At this moment society started expanding.

If you accept that in a suitable environment a replicator, able to utilize that environment will most likely arise, then perhaps it was inevitable that the idea, or meme [1] of expansion arose. This meme is very simple and it does not contain much information in itself. It is very covert, but it is able to incorporate itself into other ideologies, usually rendering them more successful. The expansion meme simply states: multiply!

The omnipresence of this meme is perhaps best illustrated by looking at successful religions, such as Christianity, Islam, etc. They all contain the idea of necessary expansion: "spread the good word", "convert the infidels", etc. Similarly the very concept 'civilization' contains the expansion meme. All throughout the history of colonization, the western peoples believed they were generously bringing 'civilization to the uncivilized primitives'. Even today, United States, claims it is bringing 'democracy to the suppressed people of Iraq'. And so our civilization expands.

The meme of expansion is also buried in the concepts of modern economy. Every company which wants to be successful, has to continually grow. It has to expand it's customer base, product line, market share and so on. A company, which does not grow will be unable to compete with it's expanding competition, which means death in a free market. On the stock market companies' values only rise or fall, there is no other option. Any company, which would only like to maintain its status would soon be outcompeted by aggressive rivals, just like native North American tribes were outcompeted by the expanding European civilization.

This attitude of our civilization causes a serious problem on many levels and many of today's conflicts can be understood if we realize that it is the expansion meme, which is their cause. Today the most aggressive form of civilization expansion is the economic expansion in which western style, liberal market economies are forced upon countries which have not yet developed them. We say that we want these people to be free and have a good standard of living, but the reasoning behind it is such: if they are free and have money, we will be able to sell them our goods and expand.

This expansion of civilizations will inevitably cause them to run into each other in various fields, because as we all know, the world is very small these days. Whether these conflicts of interests will cause a real Huntingtonian clash of civilizations, or will be resolved in a final Fukuyamian end of history is perhaps a question of diplomacy and politics. The clashes are inevitable however and have to be realized.

The intriguing thing is that the west now propagates liberal economy, while the east promotes Islam. These ideas belong to different spheres of influence, so if everyone plays their cards correctly, we should not need a conflict.

There is another fundamental question, which has to do with civilization expansion. Even if we manage to avoid conflict, our civilizations produce and consume much more then the planet is able to sustain. If every inhabitant of Earth was to consume as much as an average American, we would need the resources of four planets to produce it all.

This begs only one question: when? When shall we exceed the planet's carrying capacity and how high the price for our ignorance will be? We have to realize that this innate quality of expansion can only be sustained for so long. We have to find ways to neutralize it, before it is too late.


[1] Memes are a concept derived from a book by Richard Dawkins ('The Selfish Gene'). A meme is a thought or concept, which is propagated in a human population via imitation, repetition, books, finally modern mass media. Memes are mutable replicators, thus some consider them to be alive.

Dzisiaj w mojej glowie

Dzisiaj w mojej glowie klebi sie glownie samotnosc...
Samotnosc trudno interpretowac, wiec zamiast slow bedzie zdjecie.

Noel Griggs -- Chimney

Ile jest kawy w kawie?

Zostalo dzis naukowo udowodnione (przeze mnie) ze kawa rozpuszczalna marki Nescafe (Original) osiaga stan calkowitego nasycenia przy gestosci 0.5 lyzeczki/ml, w temperaturze 90 st. C.

To fundamentalne odkrycie powoduje iz wiemy teraz, ze przecietna osoba, ktora uzywa srednio 1.5 lyzeczki kawy, pije przynajmniej 3 ml CZYSTEJ kawy w kazdej filizance.

Oznacza to rowzniez, ze wszelkie proby zageszczenia kawy ponizej granicy 0.5 lyzeczki/ml sa skazane na niepowodzenie.

Obecnie poszukuje czasopisma gotowego opublikowac wyniki moich badan, oraz osob (najchetniej bogatych prawnikow patentowych) zainteresowanych pomoca w opatentowaniu zwiazanych z odkryciem wynalazkow.

Dziekuje wszystkim za uwage, ide sie napic kawy.

MK

A well adjusted Nazi

"What does it mean to be a well adjusted Nazi? Is that mental health? Or is a maladjusted person in a Nazi society the only one who is sane?"
-Ken Wilber

Victory Celebration

If you are incapable of feeling at least a tiny amount of joy, at watching ordinary Iraqis celebrate this you are lost to the ideological Left; if you incapable of feeling badly that we had to use force in the first place, you are ideologically lost to the Right.
- Jon Stewart





It's already beginning, even though the war is not over...

Yesterday, the American/British army marched into Baghdad, where they met thousands of people, happy to greet them. Happy that, the war was over quickly and happy that the long reign of Saddam had finally come to an end.
The people, who were undoubtedly suppressed came out to topple the symbol of Hussain's power -- a huge statue of the man they were freed from.

Those pictures circled the globe, they were seen by billions of people and will be remembered for a long time. The reactions to them were different in various regions. Whereas the Western world breathed a sigh of relief and cheered, the Arab world was also relieved but less enthusiastic. To them it was a crushing display of American power and a realization that they have lost another piece of control over their region.

This war is over, but of course the big conflict, the one between our two civilizations is not yet behind us. We now have one foot in the ants' nest. We know that we can't stand there very long, but we're hoping that the very presence of American power will be enough to stabilize the region. Are we overly optimistic?

We shall see. The problem with history being the judge is that history is always written in retrospect and usually by the victors. If all goes well, it will be easy to say that the war was justified, but that's a very, very dangerous statement.

This war is only justified in retrospect, but any decision about a similar conflict will have to be made without it. The future holds many important decisions for us too. Do we attack Iran, Syria, North Korea? Will a typical Hollywood 'happy end' of this story make it easier for us to justify 'pre-emptive' (euphemism for unprovoked) military action in the future?

I would be afraid of such a conclusion, so we have to remember, that despite all possible 'good' (as in 'good' marketing) results of the war thay may be, it WAS NOT justified.

To justify something means "to show or prove it to be just, right, or reasonable". This was not done before the war. The reasons given for attacking Saddam were:
a) he has weapons of mass destruction
b) he has links to al-Quaida
c) he harbors terrorists
etc.

They turned out to be meritless, Saddam allowed the weapon inspections to resume, there was no smoking gun, Iraq didn't attack anyone... So what was the justification? That he could do it?

Well yes, it's true he could have done horrible things, but so could any other world leader. In status potenti everyone who bears power could be "evil" (a word Bush really likes), but we cannot attack or judge people for things they have not done. I hope everybody remembers that at the basis of American law, there is the statement: everyone is considered innocent until proven guilty.
That sentence defines American civic liberties and the way the legal system there operates. These liberties and the rule of law are the very things Americans are claiming to be defending, so I really hope they do not forget them themselves.

It is a very dangerous game they are playing, when they try to avoid the rule of law internationally and reinterpret (or even rewrite) their own constitution. I hope that after this victory, they will not get carried away.

p2p

p2p to skrot od 'Point to Point', albo 'Peer to Peer' a jest to termin z zargonu informatycznego opisujacy system 'rozproszony', czyli taki, ktory dziala bez zadnego centralnego komputera (serwera).
Najpopularniejszym dzis zastosowaniem systemow p2p jest wymiana plikow, najczesciej nielegalnych kopii muzyki i filmow chronionych prawami autorskimi (najpopulatniejszy program: Kazaa).

Wymiana pirackich kopii materialow chronionych prawami autorskimi jest oczywiscie nielegalna i trudno byloby bronic jej prawnie. Moja sympatie dla tych systemow zwalmy na mlodzienczy anarchizm, robin-hood'yzm, albo na fakt, ze cierpia z ich powodu jedynie wielkie miedzynarodowe korporacje zadne nieograniczonych zyskow.

Nie zmienia to wszystko faktu, ze sposob w jaki firmy te chce bronic administracja w Waszyngtonie jest godny potepienia. Po pierwsze dwa tygodnie temu w amerykanskim Kongresie pan John G. Malcolm, asystent prokuratora generalnego, Johna Ascrofta oglosil, ze systemy wymiany plikow dotuja terroryzm! Dowodow oczywiscie nie bylo, ale do tego zdazylismy przyzwyczaic sie w podczas "Wojny z terroryzmem". Jedyne argumenty to: na piractwie mozna bardzo duzo zarobic, grupy zajmujace sie piractwem sa wysoce zorganizowane, a jak wiadomo przestepczosc zorganizowana sprzyja terrorystom.
 

wiecej: Google News


Pan John G. Malcolm domaga sie kar pozbawienia wolnosci w wymiarze 33 miesiecy dla kazdego, kto wymienia sie plikami w sieci. Fakt, ze objeloby to glownie studentow, a nie terorystow nie ma tu raczej znaczenia.
 
Kolejnym szokujacym wrecz rozpozadzeniem jest tzw. Berman Bill, wg. ktorego RIAA (Amerykanski olbrzym
powolany do ochrony praw autorskich, dotowany przez firmy fonograficzne) moglby zatrudniac hakerow(!) do
walki z uzytkownikami systemow p2p. Innymi slowy hackerstwo jest skrajnie nielegalne, chyba, ze masz za soba dobrze oplacana grupe lobbyingowa.
 

wiecej:
Washington Post
CNet News
SlashDot


Jako, ze podczas wojny w Iraku opinia publiczna jest uspiona do pracy ze zdwojona sila zabiera sie pan Ashcroft. To on podczas zamieszania po 11tym wrzesnia przepchnal przez Kongres ustawe zwana potocznie 'Patriot Act', pozwalajaca przetrzymywac ludzi bez postawienia im zarzutow przez nieograniczony czas. Teraz gdy Amerykanie zapatrzeni sa w telewizory, a Patriot to tylko nazwa jednej z rakiet, bedzie on probowal przepchnac kolejne kwiatki. Jesli mu sie uda, system prawny w Ameryce bedzie przypominal raczej 'Rok 1984' Orwella, a rozprawy sadowe 'Proces' Kafki.
 



Dla niewtajemiczonych, lista pomyslow pana Ascrofta:
1. Patriot Act - juz obowiazuje, pozwala aresztowac kazdego, kto ma powiazania z terroryzmem (nie zapominajmy, ze moze to oznaczac kazdego z 7 milionow uzytkownikow systemow p2p) bez postawienia mu zarzutow i przetrzymywanie go przez nieograniczony czas. Narazie dotyczy tylko obcokrajowcow, ale patrz punkt 3.
 
2. Total Information Awarness System - Stworzenie wewnatrz Homeland SS (Security System) oddzialu specjalisujacego sie w sledzeniu wszystkich tranzakcji elektronicznych przeprowadzanych przez Amerykanow.
Nazwa chyba zbyt oczywista, bo prawo nie przeszlo podczas wojny w Afganistanie. Spodziewajcie sie kolejnej proby teraz, pod inna nazwa.
 
3. Patriot Act II - rozszezenie czesci pierwszej pozwalajace zastosowac pomysly z pkt. 1 do obywateli Ameryki. Jak? Kazdy kto jest powiazany z terroryzmem (nie zapominajmy o 7 mln cyber-terorystow) moze byc pozbawiony obywatelstwa!
 
4. Berman Bill - wspomniana juz ustawa pozwalajaca na walke z terroryzmem polegajaca na nasylaniu hakerow na uzytkownikow systemow wymiany plikow.

Amerykanscy fanatycy?

Przedewszystkim chcialbym zaprosic wszystkich do rozwazenia amerykanskiego fanatyzmu religijnego. Dawno w Stanach nie bylem, ale w wielu artykulach czytalem ostatnio o Ortodoksyjnych Chrzescinanach. W Polsce znamy ten typ, jest on zwiazany z LPR, Radiem Maryja i 'babciami' modlacymi sie przed kinami o zdjecie z afisza filmu, ktorego zadna z nich nie widziala.
 
W Ameryce tez jest pewien odlam Kosciola, ktory nie zgadza sie z Watykanem. Tam przyjmuje on rozne formy: od zakazow nauczania ewolucji w szkolach po nawolywanie do wojny z Irakiem. Daleki jestem od krytykowania czyjejs religijnosci. Nie uwazam tez zeby w Chrzescijanstwie albo Islamie bylo cos koniecznie zlego, problem pojawia sie jednak jesli mowa o ortodoksi.
Od ortodoksyjnosci jest niebezpiecznie blisko do fundamentalizmu.
 
Ortodoksyjni wierzacy trzymaja sie pewnej tradycji nie kwesionujac jej. Osoby o takim usposobieniu moga byc manipulowane przez innych np. by przeprowadzac ataki samobojcze w Izraelu, albo podkladac ogien w klinice ginekologicznej w Missisipi. I tych wlasnie ludzi okreslamy mianem fanatykow, terrorystow.
 
Chce zwrocic uwage na to, ze zjawisko to nie jest ograniczone do swiata muzumanskiego, ale rownie dobrze moze pojawic sie w Ameryce. Nam, "zlaicyzowanym Europejczykom" trudno to zrozumiec, albo nawet wyobrazic sobie, ale ameryka pelna jest "przestraszonych dzieci", chcacych zeby wujek George ochronil je przed "zlem".
 
Tym zakoncze, mam nadzieje, ze ktos, kto byl/jest w stanach napisze mi cos na ten temat.

Halliburton

Byc moze pamietacie jak dwa tygodnie temu, zanim pierwsze bomby spadly na Irak, pisalem ze Amerykanie juz przygotowuja kontrakty na prace przy powojennej odbudowie tego kraju.
Otoz przedwczoraj pierwszy taki kontrakt zostal podpisany. Nie wiadomo dokladnie na jaka sume opiewa, ale napewno jest wart wiele milionow dolarow. Ciekawe jest ktora firma stala sie beneficjentem irackiej tragedii, a jest nia Halliburton. Sama nazwa zapewne niewiele mowi, ale moze nazwisko jej bylego CEO cos znaczy: Dick Cheney. Pan Chaney od 2000 roku nie pracuje juz dla Halliburton, gdyz jest wice prezyzentem USA. Ciekawe jak wiele z $77 miliardowego (!!!) budzetu wojennego USA trafi do takich firm jak Halliburton, ktore sa glownymi sponsorami kampanii wyborczych partii republikanskiej. Jedno jest pewne, watpie zeby w 2004 zabraklo Bushowi pieniedzy, zeby 'miec sie ponownie wybranym' (get himself reelected).
 
A ja zastanawialem sie o co wlasciwie w tej wojnie chodzi?
Jaki ja naiwny... gdy nie wiadomo o co chodzi, chodzi o...

Glowa Toniego Blaira

Nie wiem na ile te informacje docieraja do Polski ale tu, w Wielkiej Brytanii ziemia sie trzesie... pod premierem Tonym Blair'em.
Sledzac tutejsze media, nawet prawicowe, nawolujace do wojny BBC, nie da sie uniknac wrazenia ze pan Blair ma glebokie problemy, które moga w najblizszym czasie zakonczyc jego polityczna kariere.
 
Chodzi oczywiscie o Irak i angielsko-amerykanskie plany wojenne. Tutejsze spoleczenstwo jest przeciwne wojnie, a juz zdecydowanie nie popiera wojny bez mandatu ONZ. Uczucie to jest tak silne, ze nawet czlonkowie partii Blaira otwarcie wyrazaja swój sprzeciw, do tego stopnia, ze groza rezygnacjami. Przedwczoraj minister Clare Short powiedziala, ze zrezygnuje ze swojego stanowiska jesli Wielka Brtania przystapi do wojny bez nowego rozporzadzenia ONZ. To wywolalo istna lawine w tutejszym parlamencie. Co prawda zaden inny minister nie wyrazil tego wprost, ale wczoraj wielu sympatyzowalo z postawa pani Short, a dzis jest juz mowa o zmianie na fotelu samego premiera. W tutejszym ustroju to stanowisko jest mianowane w wyborach wewnetrznych partii, a ta moze równiez zdecydowac o jego odwolaniu.
 
Na razie sytuacja wyglada powaznie, ale decyzje jeszcze nie zapadly. Szczerze wspólczuje panu Anthony'emu; ten elokwentny gentleman wyglada jakby nie spal od tygodnia, a podczas wywiadów zaczyna mu brakowac argumentów. O wszystkim przesadzi ONZ, a co za tym idzie Francja, Rosja, '6 niezdecydowanych' i dokladne sformowanie nowego rozporzadzenia.
 
Ono juz zreszta zostalo zmienione. Poczatkowo mowa byla tylko o okresie (notabene 7-dniowym) podczas którego Saddam ma sie rozbroic. To oczywisty absurd, bo po pierwsze tydzien?, a po drugie co to znaczy rozbroic sie.
Bush juz sie wypowiedzial na ten temat: "We know what a disarming country looks like. And Iraq does not look like that."
Nowa wersja rozporzadzenia daje Saddamowi troche wiecej czasu i przede wszystkim wyznacza konkretne zadania, którym ma sprostac. Pytanie brzmi tylko: co sie stanie jesli mu sie uda "rozbroic" w tak trudnych warunkach?
 
Amerykanska machina wojenna toczy sie pelna para. Amerykanie zaczeli juz podpisywac kontrakty z firmami (notabene wylacznie amerykanskimi) na prace przy "odbudowie Iraku". Szczerze watpie, zeby jakiekolwiek argumenty potrafily powstrzymac globalnych szeryfów, a to pozostawia Blaira na lodzie. Jesli przystapi do wojny bez poparcia ONZ, swojego wlasnego rzadu i ludu, polityczna glowa jego potoczy sie ponuro po schodach przy 11 Downing Street.
 

Wiecej informacji w sieci:
IC Wales
The Age
CBS News
BBC News

Drodzy Bracia Solipsyści

Tylko dla obłąkanych.

Drodzy Bracia Solipsyści,

Nasze uczucia związane są nierozerwalnie ze światem subiektywnym. W tym świecie znajduje się duża część tego co nazywamy naszą osobowością. Istnieje też świat przekonań [1], które są systematyzowane w funkcjonalne memy [2]. Memami mogą stać się wszystkie informacje, które nas otaczają - każda, nawet drobna rzecz, która obije nam się o uszy. Istnieją jednak dużo bardziej złożone memy, jak na przykład matematyka. Matematyka jest ogromnym systemem twierdzeń, który zdaje się istnieć nawet niezależnie od człowieka. Ktokolwiek wymyślił liczby pierwsze nie stworzył ich - one istniały niezależnie od faktu ich odkrycia [3].

Memy są żywe - to znaczy mają zdolność do replikacji i mutacji; rozmnażają się najczęściej drogą werbalną lub pisemną. Do tego świata należą wszystkie systemy wierzeń, również nauka. Nauka jednak zakłada istnienie jeszcze jednego świata - świata materialnego, który można objąć strefą empirii. [4]

Istnienie świata materialnego stwarza nam podstawę do testowania własnych teorii. Jest to w Popperowskim 'trzecim świecie' kryterium doboru naturalnego, pozwalającego na ewolucję memów. Idee rozwijają się na wiele sposobów, jeśli jednak uznać za sukces ewolucyjny zdolność do zajęcia dużych obszarów (wiele umysłów) i przetrwanie długich okresów czasu, to jednym z najskuteczniejszych memeów jest metoda naukowa [5]. Jej selekcja naturalna prowadzi do powstania coraz doskonalszych teorii, wykazujących bliższą korelację ze światem materialnym.

Jak działa metoda naukowa?

Dla dowolnej hipotezy możemy szukać poświadczenia- dowodu. Dla uproszczenia przyjmijmy jako hipotezę teorię grawitacji wg Newtona. Zakłada ona, że każde dwa obiekty we wszechświecie obdarzone "masą" oddziałują na siebie siłą przyciągającą. Jak sprawdzić tę teorię?

Można np. zrzucić szklankę ze stołu na podłogę. Patrzymy - spadnie. Teoria się sprawdziła. Czy to jednak czyni ją prawdziwą? Możemy powtórzyć eksperyment tysiąc razy i mówić o rosnącym prawdopodobieństwie wygenerowania któregoś z wyników, ale czy nawet tysięczny sprawdzian uczyni teorię prawdziwą?

Nie! Nie jest to kryterium prawdy, a jedynie pewnej (niedoskonałej) korelacji ze światem materialnym. W naszym przykładzie posłużyliśmy się grawitacją Newtonowską, która przetestowana została miliony razy przez ludzi jej świadomych. Za każdym razem, który udokumentowaliśmy szklanka rzeczywiście spadła ze stołu (niejednokrotnie tłucząc się niemiłosiernie). Nie jesteśmy jednak nigdy absolutnie pewni, że za 1'000'001 razem szklanka nie poleci do góry. Gdyby tak się stało, to za jednym zamachem obalilibyśmy teorię. Wystarczy pojedynczy kontrprzykład, aby ją sfalsyfikować. Nauka opiera się na tej zasadzie! Nie pretenduje ona do miana prawdy obiektywnej, a jedynie stara się stworzyć system falsyfikowalnych hipotez. Dzięki falsyfikowalności memy naukowe nie stanowią ślepego zaułka ewolucji i mogą zostać zastąpione przez skuteczniejsze teorie, czyli takie, które wykazują większą korelację z rzeczywistością. Aby dana hipoteza mogła być nazwana naukową i pretendować do prezentowania nawet niedoskonałego przybliżenia rzeczywistości musi zawierać możliwość obalenia. Jest to najważniejsze kryterium naukowości. [6]

Teoria Newtona została w końcu obalona. Zawierała ona taką konstrukcję matematyczną, która w ekstremalnych warunkach (zakresach odległości i prędkości) dawała błędne wyniki. Wtedy powstała ogólna teoria względności Einsteina, która jest dużo bardziej złożona, ale daje istotnie lepszą korelację z empirią [7]. To czyni ją zdecydowanie lepszą teorią naukową.

Przyjęliśmy jak do tej pory dwa założenia. Po pierwsze istnienie i możliwość doświadczenia świata materialnej rzeczywistości oraz "metodę naukową". Chciałbym rozprawić się z jednym z tych założeń. Chciałbym zapostulować, że świat nie istnieje, a jest jedynie złudzeniem. Przyznaję, że twierdzenie to jest nienaukowe gdyż jest niefalsyfikowalne; nie może więc podlegać naszemu kryterium ustalania jego spójności z rzeczywistością. Przez symetrię równie niefalsyfikowalne jest to, że świat istnieje. Wielu z nas jest skłonnych uwierzyć w solipsyzm, jednak istnienie lub nieistnienie świata pozostanie jedynie kwestią wiary. Nigdy nie będziemy w stanie udowodnić egzystencji świata, ale nawet nie możemy jej sfalsyfikować.

Skoro istnienie świata jest kwestią wiary, więc jak każdy dogmat, może być dowolnie zastąpiona innym dogmatem - np. mówiącym, że świat jednak nie istnieje!

W każdym z trzech światów (materialnym, subjektywnym i 'trzecim' [8]) jest zakotwiczona część naszego ja, naszej jedynej pewnej teorii w świecie hipotez. Mówimy "cogito ergo sum", gotowi jesteśmy zakwestionować istnienie wszystkiego na świecie, możemy uwierzyć w możliwość Matrix, ale jednak zawsze przekonani jesteśmy o własnym istnieniu.

To rozgraniczenie zastanawiało mnie ostatnio: dlaczego mogąc zakwestionować wszystko inne, gotowi jesteśmy uznać nasze subiektywne poczucie ja za jedyną pewną rzecz we wszechświecie? Nasza psychika jest przecież bardzo złożonym bytem składającym się z wielu części - subiektywnych uczuć, wierzeń i twierdzeń. Każdego dnia zmieniamy się; nasze uczucia fluktuują pod wpływem doświadczeń, stanu zdrowia, używek; nasze teorie zmieniają się i rozwijają. Nawet, kiedy zdajemy sobie sprawę, że procesy te sprowadzają się do reakcji biochemicznych, nadal skłonni jesteśmy wierzyć w dualizm ducha i ciała. Wierzymy, że istnieje pewna ciągłość łącząca wszystkie stany naszego umysłu od urodzenia aż do śmierci. Zakładamy bardzo dziwną teorię istnienia świadomości, istnienia ja. Niektórzy nawet wierzą, że ciągłość tego ja zachowana jest w jakiejś formie po śmierci.

No dobrze - mamy kolejną tezę. Jak sprawdzić, czy istnieję? Cogito ergo sum. Myśle i myśle i ciągle jestem. Teorię poświadczam każdym momentem skupienia uwagi w całym życiu. Czy jednak teoria ta zasługuje na miano jedynej niepodważalnej prawdy? Jeśli twierdzenie jest niefalsyfikowalne, jest dogmatem, a przecież nie sposób mi samemu sprawdzić co by było gdybym nie myślał. Co by było po śmierci?

Ja wystawiam tezę, że ja jako byt, ciągłość nie istnieję. Ta teoria znowu nie jest naukowa, ale jest równie uprawniona do istnienia jak alternatywne dogmaty, łącznie z cogito ergo sum.

Metoda naukowa pozwala na rozwój systemów memowych o bardzo złożonej strukturze, a Poperowskie kryterium falsyfikowalności stanowi rolę presji selekcyjnej kierującej ewolucję teorii naukowych w kierunku coraz ściślejszych korelacji z empirią. Empiryzm pozwala nam poznać coraz większe zawiłości świata materialnego, jednak nigdy nie da nam pewności poznania prawdy. Z założenia nauka mogłaby nawet doprowadzić nas do prawdy, jeśli takowa istnieje, ale nawet będąc tam nie wiedzielibyśmy, że dotarliśmy.

W pełnej pokorze,


Nieistniejący

 

P.S. Nauka nie prowadzi do poznania prawdy, jedynie do poznania świata, którego istnienie założyła.

 


[1] Według Sir Karla R. Poppera istnieją trzy światy: 1. świat doznań subiektywnych (różny dla poszczególnych osób), 2. świat materialny, który współodczuwamy, oraz 3. 'trzeci świat' będący systemem bytów abstrakcyjnych wytworzonych przez ludzi (np. wierzenia, nauka).

[2] Richard Dawkins "Samolubny Gen". Mem to informacyjny replikon, innymi słowy jest to dowolna informacja, która przekazywana przez ludzi 'rozmnaża się' w naszej zbiorowej świadomości.

[3] Dotyczy to wszystkich pięknych konstrukcji matematycznych, które są konsekwencją przyjętych początkowo prostych założeń. Wszystko od liczb parzystych do układów fraktalnych.

[4] Przypis dla w pełni obłąkanych: Przyjmując to założenie nauka przeczy samej sobie - przestaje być naukowa.

[5] Innymi bardzo skutecznymi memami są religie, systemy filozoficzne, muzyka klasyczna, ostatnio demokracja.

[6] Drugim może być Brzytwa Ockhama, mówiąca, że na podstawie danych świadectw nie możemy wyciągnąć więcej wniosków niż pozwala nam na to ilość badanych zmiennych.

[7] Ogólna teoria względności jest falsyfikowalna, gdyż jej konsekwencją jest propagacja efektów grawitacyjnych z ograniczoną prędkością w postaci tzw. fal grawitacyjnych. Detektory takich fal konstruowane są obecnie w USA, Japoni i Europie. Zobacz: 'Ripples in Spacetime' W. Wayt Gibbs, Scientific American, April 2002.

[8] Popper, zobacz przypis 1.